Propositie 18 Stelling

Versie Oliver Byrne

Als hoeveelheden apart genomen, proportionelen zijn,
zullen ze ook proportionelen zijn wanneer ze samen genomen worden:
dat betekent, als de eerste is tot de tweede als de derde tot de vierde,
zullen de eerste en de tweede samen tot de tweede zijn als
de derde en vierde samen tot de vierde.

 

Laat ro5hoek : zwhang = ge4kant : blruit, dan (ro5hoek + zwhang) : zwhang = (ge4kant + blruit) : blruit.


Zo niet, laat dan (ro5hoek + zwhang) : zwhang = (ge4kant : zwrond) : zwrond.

Dat geeft M ro5hoek + M zwhang > m zwhang + M zwhang.

Veronderstel nu dat zwrond is niet blruit.


Dus ro5hoek : zwhang = ge4kant : zwrond (prop 17 uit Boek V).

Ook geldt: ro5hoek : zwhang = ge4kant : blruit (hyp).

Dus ge4kant : zwrond = ge4kant : blruit (prop 11 uit Boek V).

Daarom moet M zwrond = blruit (prop 9 uit Boek V), wat strijdig is met de veronderstelling.


Dus zwrond is niet ongelijk aan blruit.

Dat betekent zwrond = blruit.


Dus ro5hoek + zwhang : zwhang = ge4kant + blruit : blruit.


Dus als hoeveelheden apart genomen, enzovoort...

Als a : b = c : d, dan (a + b) : b = (c + d) : d


zie ook def 14 uit Boek V

Naar de versie van David E. Joyce à la Byrne

Als hoeveelheden apart proportioneel zijn, zijn ze ook samengenomen proportioneel.

Laat bl lijn, ro lijn, ge lijn en zwstli apart proportioneel zijn,
zodat bl lijn : ro lijn = ge lijn : zwstli (def 15def 15 uit Boek V).

Nu moet blro lijn : ro lijn = ge zwst zw : zwstipli (def 14 uit Boek V).

Zou ge zwst zw : zwstli blro lijn : ro lijn,
dan moet blro lijn : ro lijn = ge zwst zw : iets > of < zwstipli.


Laat iets eerst < zwstipli. Neem zw lijn.

Omdat blro lijn : ro lijn = ge zwst zw : zwstli,
moeten de hoeveelheden samengenomen proportioneel zijn,
zodat ze ook apart genomen proportioneel zijn.

Daarom moet bl lijn : ro lijn = ge zwst : zw lijn (prop 17 uit Boek V).


Ook geldt: bl lijn : ro lijn = ge lijn : zwstli (hyp).

Daarom ge zwst = zw lijn = ge lijn : zwstli (prop 11 uit Boek V).

Daar de eerste ge zwst > de derde ge lijn,
moet de tweede zw lijn > zwstli (prop 14 uit Boek V).


Maar hij is ook minder, wat onmogelijk is.

Daarom moet gelden: blro lijn : ro lijn ge zwst zw : iets < zwstli.


Op dezelfde wijze is te bewijzen dat blro lijn : ro lijn = ge zwst zw : iets > zwstli.

Dus moet blro lijn : ro lijn = ge zwst zw : zwstli.

Daarom geldt: Als hoeveelheden apart proportioneel enzovoort.

Figuur propositie 18

vorige / volgende