Propositie 25 Stelling

Versie Oliver Byrne

Als vier hoeveelheden van dezelfde soort proportionelen zijn,
dan zijn de grootste en kleinste samen groter dan de andere twee samen.

 

Laat vier hoeveelheden (ro5hoek + zwhang), (bl4kant + geruit), zwhang, en geruit van dezelfde soort

proportionelen zijn, dat wil zeggen: (ro5hoek + zwhang) : (bl4kant + geruit) = zwhang : geruit.

En laat ro5hoek + zwhang de grootste zijn van de vier.

Dan is geruit de kleinste (prop A en prop 14 uit Boek V).

Dan zal ro5hoek + zwhang + geruit > bl4kant + geruit + zwhang.


Omdat (ro5hoek + zwhang) : (bl4kant + geruit) = zwhang : geruit,

moet ro5hoek : bl4kant = (ro5hoek + zwhang) : (bl4kant + geruit) (prop 19 uit Boek V).


Ook geldt: (ro5hoek + zwhang) > (bl4kant + geruit (hyp).

Dus ro5hoek > bl4kant (prop A uit Boek V).

Voeg aan ieder van deze zwhang + geruit toe.

Dan ro5hoek + zwhang + geruit > bl4kant + zwhang + geruit.


Dus als vier hoeveelheden, enzovoort...

Als a : b = c : d,    a > b, c en d en    d < a, b en d,
dan a + d > b + c

Naar de versie van David E. Joyce à la Byrne

Als vier hoeveelheden proportioneel zijn (gebl lijn : rozw lijn = ge stlijn : ro stlijn),
dan is de som van de grootste (gebl lijn) en de kleinste (ro stlijn)
groter dan de som van de resterende twee (rozw lijn + ge stlijn).


Maak ge lijn = ge stlijn en ro lijn = ro stlijn.


Daar gebl lijn : rozw lijn = ge stlijn : ro stlijn,
ge stlijn = ge lijn en ro stlijn = ro lijn,
moet gebl lijn : rozw lijn = ge lijn : ro lijn (prop 7 en prop 11 uit Boek V).


En daar
het geheel gebl lijn : het geheel rozw lijn = het deel eraf ge lijn : het deel eraf ro lijn,
moet de rest bl lijn : de rest zw lijn = het geheel gebl lijn : het geheel rozw lijn
(prop 19 uit Boek V).


Ook geldt: gebl lijn > rozw lijn, dus bl lijn > zw lijn (def 5 uit Boek V).


Omdat ge lijn = ge stlijn en ro lijn = ro stlijn,
moet ge lijn + ro stlijn = ro lijn + ge stlijn.


En als bl lijn > zw lijn,
wordt ge lijn + ro stlijn toegevoegd aan bl lijn,
terwijl ro lijn + ge stlijn wordt toegevoegd aan zw lijn,
moet gebl lijn + ro stlijn > rozw lijn + ge stlijn .

Daarom geldt: Als vier hoeveelheden proportioneel zijn enzovoort.

Figuur propositie 25

vorige / volgende