Propositie 33 Stelling

In gelijke cirkels (ro cirkel, bl cirkel),
staan hoeken, of ze nu op het middelpunt of de omtrek liggen,
in dezelfde verhouding tot elkaar als de bogen waarop ze staan
(zwhoekli : zwhoekre = zwboogli : geboogre)
Dit geldt ook voor de sectoren.

 

Neem op de omtrek van ro cirkel een aantal bogen roboogli, blboogli, enzovoort elk = zwboogli.

Neem ook op de omtrek van bl cirkel een aantal bogen roboogre, blboogre, enzovoort elk = geboogre.

Teken de stralen naar de uiteinden van de bogen.

 

Daar de bogen zwboogli, roboogli, blboogli, enzovoort allemaal gelijk zijn,

zijn de hoeken zwhoekli, rohoekli, blhoekli, enzovoort ook gelijk (prop 27 uit Boek III).

 

Dus 3hknli is dezelfde veelvoud van zwhoekli als de boog 3boogli is van zwboogli.

Op dezelfde wijze is 3hknre dezelfde veelvoud van zwhoekre,
die de boog 3boogre is van de boog geboogre.

 

Dan is duidelijk (prop 27 uit Boek III):

als 3hknli (of m keer zwhoekli) >, =, < 3hknre (of n keer zwhoekre),

dan 3boogli (of m keer zwboogli) >, =, < 3boogre (of n keer geboogre).

Dus zwhoekli : zwhoekre = zwboogli : geboogre (prop 5 uit Boek V).

Ook de hoeken op het middelpunt verhouden zich als de bogen waarop ze staan,
want de hoeken op de omtrek,
zijnde de helft van de bogen op het middelpunt (prop 20 uit Boek III),
staan in dezelfde verhouding (prop 15 uit Boek V).

Daarom verhouden ze zich als de bogen waarop ze staan.

 

Het is duidelijk dat de sectoren in gelijke cirkels en op gelijke bogen gelijk zijn
(prop 4 uit Boek I, prop 24, prop 27 en prop 9 uit Boek III).

Daarom, als de sectoren de hoeken in bovenstaande demonstratie vervangen,
is het tweede deel van de propositie zijn vastgesteld.

Dat betekent, in gelijke cirkels hebben de sectoren dezelfde verhouding tot elkaar als
de bogen waarop ze staan.

QED

 

vorige / volgende


Figuur propositie 33